TMS – TFRS KOBİ TFRS Kitabı

TMS – TFRS KOBİ TFRS Kitabı, Adana SMMM Odası Vergi Mevzuatı İnceleme Komisyonu Başkanı SMMM İbrahim GÜLER tarafından, profosyonel bakış açısı ve bilgileri ile yazılmıştır. Örnek Uygulamalar açısından zengin bir kaynak olan TMS – TFRS KOBİ TFRS Kitabında TMS 12 Standardı kitabın başına alınmıştır. Çünkü TMS 12 bilinmeden Stoklar ve Hasılat Standartları gibi temel Standartların anlaşılması mümkün değildir. Yazılış sırasına göre okunması daha kolay anlaşılması için bu şekilde konulara yer verilen TMS – TFRS KOBİ TFRS Kitabının sizlere faydalı olmasını umuyoruz.

KİTABIN TANITIMI

- Açıklama

- Örnek Uygulama

- Tüm Tekdüzen Hesaplarının TFRS Yönünden İncelenmesi

- Her Standardın Vergi Kanunları Açısından Yorumu

- Türkiye’de İlk Defa TFRS Uygulamalarında Nazım Hesapların Kullanılması

- Vergi Kanunlarına Göre Yapılan Kayıt Sonuçlarının, UFRS’ye – Uygun Olarak Raporlanması

- UFRS ‘ye Göre Yapılan Kayıt Sonuçlarının, Vergi Kanunlarına Göre Beyanı

- Yorumlu, Açıklamalı, İlk Geçiş Uygulaması

 

ÖNSÖZ

Bilindiği üzere 14.02.2011 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na göre sermaye şirketleri 01.01.2013 tarihinden itibaren “Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarına [UFRS) göre muhasebe yapacaklardı. Ancak, TTK’da değişiklik yapan ve 30.06.2012 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan 6335 sayılı Kanunla birlikte işler biraz değişti. Büyük ihtimalle muhasebe VUK’un hükümlerine göre yapılacak. TTK’nun 64/3. maddesinin, 6335 sayılı Kanunla değiştirilen şekline göre bu konuya, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Maliye Bakanlığı müşterek bir tebliğ çıkararak açıklık getirecekler.

Yapılan değişiklikte, değişmeyen tek şey, finansal raporların UFRS ilkelerine göre tanzim edilmesidir. Buna göre işin doğrusu, muhasebenin de UFRS ilkelerine göre yapılmasıdır. Nitekim, finansal raporların hangi temel üzerine inşa edilmesi gerektiği ve finansal raporlamanın nasıl sunulması hususlarında genel çerçeveyi çizerek uygulamaya ışık tutan Kavramsal Çerçeve’ye göre; mükellefler, TMS’ye göre düzenledikleri tek tip finansal tablolarında oluşan ticari kârdan hareketle, VUK’daki farklı değerleme hükümlerinin olumlu ve olumsuz etkileri ile Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler (KKEG) ve vergiden muaf veya müstesna gelirlerini ticari kâra eklemek ve indirmek suretiyle haricen gelir veya kurumlar vergisi matrahlarını hesaplayacaklardır. (Kavramsal Çerçeve Hakkında Tebliğ, Sıra No:209/md.6). Bu nedenle, TTK’nun 14.02.2011 tarihinde yayınlanan eski 64.madde hükmünün doğru olduğunu düşünmekteyiz. Defterler UFRS hükümlerine göre tutulur, kayıtlar yapılırken vergi Kanunlarına ters durumlar nazım hesaplara alınarak yıl sonunda UFRS kayıtları sonunda elde edilecek olan ticari kâr veya zarara eklenerek veya düşülerek mali kâr veya zarar bulunur. Bu durumda, UFRS açısından finansal raporlar, maliye açısından ise vergi matrahı doğru olur. Bir yıllık defter VUK’na göre tutulduktan sonra elde edilecek raporları, UFRS’ye uygun ve doğru olarak düzeltmek oldukça zor ve maliyetli bir iştir. Ancak şurası bir gerçek ki, UFRS ilkeleri bilinmeden, ne UFRS’ye göre, ne de VUK’na göre kayıt yaparak, UFRS’ye uygun finansal raporlar üretmek mümkün değildir. Bu nedenle herşeyden önce UFRS kelerinin öğrenilmesi gerekmektedir.

Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartlan Kurumunun yayınlamış olduğu ve 01.01.2013 tarihi itibariyle yürürlükte olacak standartlar, finansal raporlamaya ilişkin kavramsal çerçeve dışında 40 adettir. Kobi TFRS ise, tek standart ve 35 Bölümdür. Kitap iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde konular anlatılmış, örneklendirilmiş, tüm vergi Kanunları ile irtibatı sağlanmış ve yorumlanmış, Türkiye’de ilk defa UFRS uygulamasında her konu için tek tek nazım hesaplarda alt hesaplar açılmış ve nazım hesaplar topluca ayrı bir bölüme alınarak bu hesapların neden açıldığı kısaca izah edilmiş ve Kobi TFRS açısından da incelendikten sonra standardın anafıkri özetlenmiştir.

Ancak, 30.06.2012 tarihinde yapılan değişiklik sonucunda kayıtların VUK’na göre yapılması ve finansal raporların UFRS’ye göre düzenlenmesi (kesin olmamakla beraberj ağırlık kazanmış olduğundan, bu defa bu işin tam tersini nasıl yaparız diye düşünerek 2. Bölüm olarak kısa pir ek yaptık. Bu bölümde vadeli alış ve satışlar için hem VUK’na hitap eden hem de UFRS’ye hitap eden bir sistem oluşturmaya çalıştık. Sanıyorum önerdiğimiz yol biraz işi kolaylaştıracaktır.

Kitapta gerek TMS gerekse TFRS standartları belirli bir sıra numarasını takip etmemektedir. Bu bilinçli olarak yapılmıştır. UFRS ilkeleri, standartların sıra numarasına göre anlaşılamaz. Örneğin, sıralamada en önde olan TFRS 1 Standardını anlayabilmek için ondan sonra gelen 39 Standardın bilinmesi gerekmektedir. Örneğin, gelir ve giderlerle ilgili birçok standardı ilgilendiren TMS 12 Standardı kitabın başına alınmıştır. Çünkü TMS 12 bilinmeden Stoklar ve Hasılat Standartları gibi temel Standartların anlaşılması mümkün değildir. Kitabın yazılış sırasına göre okunması daha kolay anlaşılmasına vesile olacaktır.

Kitabın yayınlanmasından dolayı, Yaklaşım Yayıncılık Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Ekrem SARISU’ya, kitabı yayma hazırlamasında emeği geçen Cengiz ŞİMŞİR’e ve kapak tasarımını yapan sayın Elvan BAL’a teşekkür ederim.

Bu çalışma bir buçuk yılda tamamlanmıştır.

Faydalı olması dileğiyle.

 

İÇİNDEKİLER

BİRİNCİ BÖLÜM

UFRS’YE GÖRE YAPILAN KAYIT SONUÇLARININ, VERGİ KANUNLARINA GÖRE BEYANI

KAVRAMSAL ÇERÇEVE. 28

1. GENEL BİLGİLER:. 28

2. KAVRAMSAL ÇERÇEVENİN AMACI VE MUHASEBE STANDARTLARI İLE İLİŞKİSİ:. 29

3. KAVRAMSAL ÇERÇEVENİN KAPSAMI:. 30

3.1. FİNANSAL RAPORLAMANIN AMACI:. 30

3.2. FAYDALI FİNANSAL BİLGİNİN NİTELİKSEL ÖZELLİKLERİ: 30

3.2.1 Temel Niteliksel Özellikler: 31

3.2.1.1 İhtiyaca Uygunluk: . 31

3.2.1.2. Gerçeğe Uygun Şekilde Sunum: 31

3.2.1.2.1. Tam Bir Sunum:. 31

3.2.1.2.2. Tarafsız Sunum:  32

3.2.1.2.3. Hatasız Sunum: 32

3.2.2. Temel Niteliksel Özelliklerin Uygulanması: 32

3.2.3. Destekleyici Niteliksel Özellikler:. 33

3.2.3.1. Karşılaştırılabilirlik: 33

3.2.3.2. Doğrulanabilirlik:. 33

3.2.3.3. Zamanında Sunum:. 33

3.2.3.4. Anlaşılabilirlik: 34

3.2.4. Destekleyici Niteliksel Özelliklerin Uygulanması: . 34

3.2.5. Faydalı Finansal Raporlamada Maliyet Kısıtı:  34

3.3. FİNANSAL TABLOLARI OLUŞTURAN UNSURLARIN TANIM, TAHAKKUK VE ÖLÇÜMLEME ESASLARI: 34

3.3.1. İşletmenin Sürekliliği: 34

3.3.2. Finansal Tabloların Unsurları:. 35

3.3.2.1. Finansal Durum:. 35

3.3.2.2. Varlıklar: 36

3.3.2.3. Borçlar: 36

3.3.2.4. Özkaynaklar (Özsermaye):. 37

3.3.2.5. Faaliyet Sonuçları:. 37

3.3.2.6. Gelirler: 38

3.3.2.7. Giderler:. 38

3.3.2.8. Sermaye Koruma Düzeltmesi: 39

3.3.3. Finansal Tablolara İlişkin Unsurların Tahakkuku: 39

3.3.3.1. Gelecekteki Ekonomik Yarar Olasılığı: 40

3.3.3.2. Ölçümlemenin Güvenilirliği:. 40

3.3.3.3. Varlıkların Tahakkuku:. 40

3.3.3.4. Borçların Tahakkuku:. 40

3.3.3.5. Gelirin Tahakkuku:. 41

3.3.3.6. Giderlerin Tahakkuku: 41

3.3.4. Finansal Tabloların Unsurların Ölçüm Esasları:. 42

3.3.4.1. Tarihi Maliyet (Maliyet Bedeli): 42

3.3.4.2. Cari Maliyet:. 42

3.3.4.3. Gerçekleşebilir Değer (Ödeme Değeri):. 43

3.3.4.4. Bugünkü Değer: 43

3.4. SERMAYE VE SERMAYENİN KORUNMASI KAVRAMLARI: 43

3.4.1. Sermaye Kavramı:. 43

3.4.2. Sermayenin Korunması ve Kârın Belirlenmesi: 43

3.4.2.1. Sermayenin Nominal Olarak Korunması (Finansal Sermayenin Devamlılığı):. 43

3.4.2.2. Sermayenin Üretim Gücünün Korunması (Fiziki Sermayenin Devamlılığı):. 44

(TMS 1) FİNANSAL TABLOLARIN SUNULUŞU 45

1. GENEL BİLGİLER:. 45

2. FİNANSAL TABLOLARIN GERÇEĞE UYGUN SUNULUŞU VE TFRS’LERLE UYUMU: 46

3. İŞLETMENİN SÜREKLİLİĞİ:. 47

4. MUHASEBENİN TAHAKKUK ESASI: 47

5. NETLEŞTİRME (MAHSUP ETME): 48

6. FİNANSAL TABLOLARIN RAPORLAMA SIKLIĞI:. 48

7. KARŞILAŞTIRMALI BİLGİ:. 49

8. SUNULUŞUN TUTARLILIĞI:. 49

9. FİNANSAL TABLOLARIN TANIMLANMASI, YAPI VE İÇERİK: 50

9.1. FİNANSAL DURUM TABLOSU (BİLANÇO):. 50

9.1.1. Dönen Varlıklar:. 51

9.1.2. Duran Varlıklar: 52

9.1.3. Kısa Vadeli Borçlar:. 52

9.1.3.1. Düzeltme Gerektirmeyen Olaylar:. 53

9.1.4. Uzun Vadeli Borçlar: 53

9.1.5. Bilanço’da Veya Dipnotlarda Sunulacak Bilgiler:. 54

9.2. KAPSAMLI GELİR TABLOSU: 55

9.2.1. Kapsamlı Gelir Tablosunda Sunulacak Bilgiler:. 55

9.2.2. Dönem Kâr ve Zararı:  56

9.2.2.1. Diğer Kapsamlı Gelir (Özkaynaklara Yansıtılan Kâr veya Zararlar):. 56

9.2.3. Kapsamlı Gelir Tablosunda Veya Dipnotlarda Sunulan Bilgiler: . 58

9.2.4. Kapsamlı Gelir Tablosunda Giderlerin Alt Gruplara Ayrılması:. 58

9.2.4.1. Giderlerin Çeşit Esasına Göre Sınıflandırılması:. 59

9.2.4.2. Giderlerin Fonksiyonu (Satışların Maliyeti) Esasına Göre Sınıflandırılması:. 59

9.3. ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU:. 60

9.3.1. Özkaynak Değişim Tablosunda veya Dipnotlarda Sunulacak Bilgiler: 61

9.4. NAKİT AKIŞ TABLOSU: 61

9.5 FİNANSAL TABLOLARDA DİPNOTLAR: 61

10. KOBİ STANDARTLARINDA FİNANSAL TABLOLARIN SUNULUŞU: 64

(TMS 7) NAKİT AKIŞ TABLOLARI 65

1. GENEL BİLGİLER:. 65

2. NAKİT AKIŞ TABLOSUNUN SUNUMU:. 66

2.1. İşletme Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Akışları:. 66

2.1.1. İşletme Faaliyetlerinden Sağlanan Nakit Akışlarının Raporlanması:. 67

2.2. Yatırım Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Akışları:. 68

2.3. Finansman Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Akışları:. 69

2.4. Yabancı Paraya Dayalı İşlemlere İlişkin Nakit Akışları:. 69

2.5. Faiz ve Temettülerin Nakit Akış Tablosunda Sunumu:. 70

2.6. Vergilerin Nakit Akış Tablosunda Sunumu: 70

2.7. Bağlı Ortaklıklar, İştirakler ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar:. 71

3. NAKİT AKIŞ TABLOSU ÖRNEK UYGULAMA: 71

4. KOBİ STANDARTLARINDA NAKİT AKIŞ TABLOLARI:. 77

(TMS 12) GELİR VERGİLERİ (KURUMLAR VERGİSİ)  78

1. GENEL BİLGİLER:. 78

2. ERTELENEN VERGİ:  79

2.1. Sürekli Farklar: . 80

2.2. İndirilebilir Geçici Farklar (Ertelenen Vergi Varlığı-Alacağı- etkisi doğurur): 81

2.2.1. Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı:. 81

2.2.2- Kıdem Tazminatı Karşılığı:  83

2.2.3- Vergi Kanunlarında Belirtilen Oranların Üzerinde Amortisman Ayrılması: 85

2.2.4- Vadeli Satışlar: 88

2.2.5- Geçmiş Yıl Mali Zararları: 92

2.2.6- Şüpheli Alacaklar Karşılığı:. 94

2.2.7. Zarar, Ziyan ve Tazminatlar (Borç Karşılıkları): . 97

2.3. Vergilendirilebilir Geçici Farklar (Ertelenen Vergi Borcu etkisi doğurur):. 100

2.3.1- Alacak Senetleri Reeskontlarındaki Standartlara Göre Oluşan Reeskont Farkları, Verilen Çekler ve Senetsiz Borçlarla İlgili Reeskontlar:. 101

2.3.2- Vergi Kanunlarında Belirtilen Oranların Altında Amortisman Ayrılması:. 106

2.3.3- Hisse Senetleri Değer Artışı:. 108

(TMS 2) STOKLAR 112

1. GENEL BİLGİLER:. 113

2. STOKLARIN DEĞERLEMESİ: 113

3. STOKLARIN MALİYETİ:. 113

3.1. Satın Alma Maliyeti: 113

3.2. Dönüştürme Maliyetleri (Yarı Mamul-Mamul Oluşumu):. 121

3.2.1. Ortak Ürünler veya Ana Ürün-Yan Ürün Maliyeleri: 123

3.3. Stoklara Eklenen Diğer Maliyetler:. 124

3.4. Stoklara Dahil Edilmeyen Maliyetler: 124

3.5. Hizmet Sunan İşletmelerde Stok Maliyeti: 124

3.6. Canlı Varlıkların Hasatından Elde Edilen Tarımsal Ürünlerin Maliyeti:  129

4. STOK MALİYETLERİNİ HESAPLAMA YÖNTEMLERİ: . 129

4.1. Standart Maliyet Yöntemi:. 129

4.2. Perakende Yöntemi:. 130

4.3. Fifo Yöntemi: 131

4.4. Ağırlıklı Ortalama Maliyet Yöntemi: 131

4.5. Hareketli Ağırlıklı Ortalama Maliyet Yöntemi: 131

5. STOKLARIN ENVANTER DEĞERLEMESİ:. 131

5.1. Net Gerçekleşebilir Değerin Yeniden Gözden Geçirilmesi (Değer Düşüklüğü Karşılığı Ayrılan Stokarın Takip Eden Dönemde de Satılmamış Olması): . 134

5.2. Stokların Gider Olarak Kaydedilmesi (Değer Düşüklüğü Karşılığı Ayrılan Stokların Takip Eden Dönemde Satılmış Olması):      136

5.3. İşletmede Kullanılmak İçin İmal ve İnşa Edilen Varlıklar İçin Kullanılan Stoklar: 137

5.4. Stoklara İlişkin Genel Sınıflandırma: 138

6. STOKLARLA İLGİLİ ÖZET BİLGİLER: 138

7. DİPNOTLARDA AÇIKLANACAK BİLGİLER: 140

8. KOBİ STANDARDINDA STOKLAR:. 140

(TMS 18) HASILAT. 141

1. GENEL BİLGİLER:. 141

2. TMS 18 KAPSAMINDA OLMAYAN HASILATLAR: 141

3. HASILATLA İLGİLİ ÖRNEK UYGULAMA:. 142

4. HASILATIN ÖLÇÜMÜ: 143

4.1. Vadeli Satışlarda Hasılatın Ölçümü: . 144

4.2. Mal Veya Hizmetlerin Takas’ında Hasılatın Ölçümü: 148

4.3. İşlemin Ayrıştırılması: 149

5. MAL SATIŞINA İLİŞKİN HASILATIN DOĞUŞ ZAMANI:. 151

6. HİZMET SATIŞINA İLİŞKİN HASILATIN DOĞUŞ ZAMANI: 155

7. FAİZ, İSİM HAKLARI VE TEMETTÜLERDE HASILATIN DOĞUŞ ZAMANI: 159

7.1. Faiz Gelirlerinin Muhasebeleştirilmesi: 159

7.2. İsim Haklarının Muhasebeleştirilmesi: 160

7.3. Temettülerin Muhasebeleştirilmesi: 160

8. HASILATA İLİŞKİN ÖZET BİLGİLER:. 161

9. DİPNOTLAR: 163

10. KOBİ STANDARTLARINDA HASILAT: . 163

(TMS 8) MUHASEBE POLİTİKALARI, MUHASEBE TAHMİNLERİNDE DEĞİŞİKLİKLER VE HATALAR    164

1. GENEL BİLGİLER:. 164

2. MUHASEBE POLİTİKALARI: 165

2.1. Muhasebe Politikalarının Seçilmesi ve Uygulanması:. 166

2.2. Muhasebe Politikalarının Tutarlılığı: 166

2.3. Muhasebe Politikalarında Değişiklikler: 167

2.4. Muhasebe Politikalarındaki Değişikliklerin Uygulanması: 167

3. MUHASEBE TAHMİNLERİ:. 168

3.1. Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler: 169

4. HATALAR: 169

4.1. Hataların Düzeltilmesi:. 169

4.2. Hataların Bir Önceki Ya da Daha Önceki Dönemler İçin Düzeltilememesi: 170

5. ÖRNEK UYGULAMALAR:. 171

5.1. Hataların Geçmişe Dönük Yeniden Düzenlenmesi: 171

5.2. Muhasebe Politikasındaki Değişikliğin, Geçmişe Dönük Uygulanamadığında İleriye Dönük Uygulanması:  173

6. TMS 8 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER: 176

7. KOBİLERDE MUHASEBE POLİTİKALARI, MUHASEBE TAHMİNLERİNDE DEĞİŞİKLİK VE HATALAR:           179

8. DİPNOTLAR: 179

(TFRS 8) FAALİYET BÖLÜMLERİ 182

1. GENEL BİLGİLER:. 182

2. FAALİYET BÖLÜMLERİ: 182

3. FAALİYET BÖLÜMLERİNİN RAPORLANMASI:. 184

3.1. Birleştirme Kriterleri:. 184

3.2. Sayısal Alt Sınırlar:. 184

3.3. Faaliyet Bölümleri Tarafından Raporlanan Toplam Dış Hasılatın, İşletmenin Toplam Dış Hasılatının % 75’inden Düşük Olması:               187

3.4. Raporlanabilir Faaliyet Bölümlerinde Dönemler Arasında Değişiklik Olması:. 187

3.5. Raporlanabilir Bölüm Sayısında Sınır:. 187

4. KOBİLERDE FAALİYET BÖLÜMLERİ: 187

5. TFRS 8 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER: 188

6. DİPNOTLAR: 188

(TMS 17) KİRALAMA İŞLEMLERİ 195

1. GENEL BİLGİLER:. 195

2. STANDART KAPSAMI DIŞINDA KALAN İŞLEMLER: 198

3. KİRALAMA İŞLEMLERİNİN SINIFLANDIRILMASI: 198

4. FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNİN KİRACI YÖNÜNDEN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ: 200

5. FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNİN KİRAYA VEREN YÖNÜNDEN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ:  209

6. FAALİYET KİRALAMASI (ADİ KİRALAMA) İŞLEMLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ: 217

6.1. Kira Geliri Elde Edenler: 217

6.2. Kira Ödeyenler:. 217

7. SATIŞ VE GERİ KİRALAMA: 217

8. TMS 17 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER: 218

9. KOBİLERDE KİRALAMA İŞLEMLERİ: 221

10. DİPNOTLAR: 221

(TMS 37) KARŞILIKLAR, KOŞULLU BORÇLAR VE KOŞULLU VARLIKLAR       223

1. GENEL BİLGİLER:. 224

2. STANDART KAPSAMI DIŞINDA KALAN İŞLEMLER: 224

3. KARŞILIKLAR:. 224

3.1. Karşılıklar ve Koşullu Borçlar Arasındaki İlişki:  225

3.2. Karşılıkların Muhasebeleştirilmesi:. 225

3.2.1. Geçmiş Bir Olaydan Kaynaklanan, Hukuki veya Zımni Mevcut Bir Borcun Bulunması: 225

3.2.2. Borcun Ödenmesi Halinde İşletmeden Kaynak Çıkışının Muhtemel Olması:. 227

3.2.3. Borç Tutarının Güvenilir Şekilde Tahmin Edilebilmesi: 228

3.3. Karşılıklarda Ölçme (Değerleme) – En Gerçekçi Tahmin: . 228

3.3.1. Değerleme Konusu Karşılığın Çok Sayıda Kalemden Oluşması:  229

3.3.2. Değerleme Konusu Karşılığın Tek Sayıda Kalemden Oluşması:  229

3.4. Karşılığa İlişkin Yükümlülüğün, Üçüncü Tarafça Tazmin Edilmesi: . 229

3.5. Karşılıklardaki Değişmeler ve Karşılıkların Kullanımı:  230

3.6. Varlıkların Elden Çıkarılmasının Beklenmesi:  230

3.7. Muhasebeleştirme ve Ölçme Kurallarının Uygulanması:. 230

3.7.1. Gelecekteki Faaliyet Zararları: 230

3.7.2. Ekonomik Açıdan Dezavantajlı Sözleşmeler:. 231

3.7.3. Yeniden Yapılandırma: 231

3.8. Karşılıklarla İlgili Örnek Uygulamalar:. 233

4. KOŞULLU BORÇLAR: 244

5. KOŞULLU VARLIKLAR:. 245

6. TMS 37 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER: 245

7. KOBİLERDE; KARŞILIKLAR, KOŞULLU BORÇLAR VE KOŞULLU VARLIKLAR:. 247

8. DİPNOTLAR: 247

(TMS 16) MADDİ DURAN VARLIKLAR. 249

1. GENEL BİLGİLER:. 249

2. KAPSAMA GİRMEYEN VARLIKLAR: 250

3. MADDİ DURAN VARLIKLARIN MALİYETİNE GİREN UNSURLAR: . 251

4. MADDİ DURAN VARLIKLARIN MALİYETİNE GİRMEYEN UNSURLAR:  256

5. YEDEK PARÇA VE BAKIM MALZEMELERİ:. 257

5.1. Tamir Bakım Malzemeleri: 257

5.2. Bir Dönemden Daha Fazla Sürede (Zaman Olarak) Kullanılacak Önemli Yedek Parça ve Bakım Malzemeleri:           257

5.3. Sadece Bir Maddi Duran Varlıkla İlgili Yedek Parça ve Bakım Malzemeleri: 258

5.4. Düzenli Olarak Yapılan Arıza Kontrolleri:. 259

6. MADDİ DURAN VARLIKLARIN BAZI PARÇALARININ YENİLENMESİ: 260

7. MADDİ DURAN VARLIKLARIN ELDE EDİLMESİ: 261

7.1. Vadeli Olarak Satın Alınması:. 261

7.2. Takas Edilerek Alınması:. 264

7.3. İşletme Bünyesinde imal veya İnşa Edilmesi:. 267

8. MADDİ DURAN VARLIKLARIN AKTİFLEŞTİRİLDİKTEN SONRAKİ DEĞERLEMESİ:. 268

8.1. Maliyet Modeli: 268

8.1.1. Değer Düşüklüğünün Hesaplanması: 270

8.1.2. Değer Düşüklüğünün İptali:. 273

8.2. Yeniden Değerleme Modeli: 275

9. MADDİ DURAN VARLIKLARDA AMORTİSMANLARLA İLGİLİ ÖZELLİKLİ DURUMLAR: 284

10. AMORTİSMAN YÖNTEMLERİ: 286

11. MADDİ DURAN VARLIKLARIN BİLANÇO DIŞI BIRAKILMASI: 288

12. MADDİ DURAN VARLIKLAR İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER: 289

13. KOBİ STANDARDINDA MADDİ DURAN VARLIKLAR:. 298

14. DİPNOT AÇIKLAMALARI:. 298

(TMS 38) MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR. 300

1. GENEL BİLGİLER:. 300

2. KAPSAMA GİRMEYEN MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR: 303

3. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLARDA MUHASEBELEŞTİRME VE ÖLÇME (DEĞERLEME): 304

3.1. Ayrı Olarak Elde Edilen (Satın Alınan) Maddi Olmayan Duran Varlıklar:. 304

3.2. İşletme Birleşmesi Neticesinde Elde Edilen Maddi Olmayan Duran Varlıklar: 308

3.3. Devlet Teşviki Neticesinde Elde Edilen Maddi Olmayan Duran Varlıklar: 308

3.4. Maddi Olmayan Duran Varlıkların Takas Yoluyla Elde Edilmesi:. 309

3.5. İşletme İçi Yaratılan Şerefiye: 310

3.6. İşletme İçi Yaratılan Maddi Olmayan Duran Varlıkların İlk Muhasebeleştirilmesi ve Ölçülmesi:     310

3.7. Değer Düşüklüğünün Belirtileri Ve Test Zamanı: 312

4. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLARDA AKTİFLEŞTİRME SONRASI ÖLÇME (DEĞERLEME):     317

4.1. Maliyet Modeli: . 317

4.2. Yeniden Değerleme Modeli: . 319

5. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLARDA YARARLI ÖMRÜN BELİRLENMESİ:. 326

5.1. Sınırlı Yararlı Ömre Sahip Maddi Olmayan Duran Varlıkların, İtfa Süresi ve İtfa Yöntemi: 326

5.2. Sınırsız Yararlı Ömre Sahip Maddi Olmayan Duran Varlıklarda Durum: 327

6. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLARIN BİLANÇO DIŞI BIRAKILMASI:. 328

7. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLARLA İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:. 329

8. KOBİ STANDARDINDA MADDİ DURAN VARLIKLAR:. 335

9. DİPNOTLAR: 335

(TMS 36) VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ. 337

1. GENEL BİLGİLER:. 337

2. KAPSAMA GİRMEYEN VARLIKLAR: 338

3. DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜNÜN BELİRTİLERİ VE TEST ZAMANI: 339

4. GERİ KAZANILABİLİR TUTARIN ÖLÇÜLMESİ:. 341

5. DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ ZARARININ ÖLÇÜLMESİ VE MUHASEBELEŞTİRİLMESİ:. 343

5.1. Nakit Yaratan Birimler ve Şerefiye Dışındaki Varlıklarda Değer Düşüklüğü Zararının Ölçülmesi ve Muhasebeleştirilmesi:           343

5.1.1. Maddi Duran Varlıklarda Maliyet Modeline Göre Değer Düşüklüğünün Hesaplanması ve Değer Düşüklüğünün İptali: 343

5.1.2. Maddi Duran Varlıklarda Yeniden Değerleme Modeline Göre Değer Düşüklüğünün Hesaplanması ve Değer Düşüklüğünün İptali: 349

5.1.3. Maddi Olmayan Duran Varlıklarda Maliyet Modeline Göre Değer Düşüklüğünün Hesaplanması ve Değer Düşüklüğünün İptali: 358

5.1.4. Maddi Olmayan Duran Varlıklarda Yeniden Değerleme Modeline Göre Değer Düşüklüğünün Hesaplanması ve Değer Düşüklüğünün İptali:. 360

5.1.5. Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerde Maliyet Modeline Göre Değer Düşüklüğü: 360

5.2. Nakit Yaratan Birimler ve Şerefiyede Değer Düşüklüğü Zararının Ölçülmesi ve Muhasebeleştirilmesi:         361

6. DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜNÜN ORTADAN KALKTIĞI VEYA AZALDIĞINA DAİR BELİRTİLER:. 366

7. VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:. 367

8. DİPNOTLAR: 368

(TMS 40) YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER. 369

1. GENEL BİLGİLER:. 369

2. STANDART KAPSAMINA GİRMEYEN HUSUSLAR: 370

3. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ:. 370

3.1. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLERİN GÜNLÜK BAKIM VE ONARIM GİDERLERİ:. 372

3.2. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLERİN YENİLEME GİDERLERİ:. 372

4. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLERİN ELDE EDİLMESİ:. 373

4.1. Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerin Vadeli Olarak Satın Alınması: 373

4.2. Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerin Takas Edilerek Alınması:. 376

4.3. Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerin İnşa Edilerek Elde Edilmesi: 378

4.4. Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerin Kiralanarak Elde Edilmesi:. 380

5. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLERİN İLK MUHASEBELEŞTİRİLMESİNDEN SONRA ÖLÇÜLMESİ (DEĞERLEMESİ):               380

5.1. Gerçeğe Uygun Değer Modeli: 381

5.2. Maliyet Modeli: 385

5.2.1. Değer Düşüklüğünün Hesaplanması: 387

5.2.2. Değer Düşüklüğünün İptali:. 388

6. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLERDE SINIF DEĞİŞTİRME (TRANSFER): . 390

6.1. Gerçeğe Uygun Değer Modelinde: 390

6.1.1. Bir Gayrimenkulün Sahibi Tarafından Kullanılmakta İken, Yatırım Amaçlı Gayrimenkul Olarak Sınıflandırılması:      390

6.1.1.1. Sınıf Değiştirmede Defter Değerinin Azalması:. 390

6.1.1.2. Sınıf Değiştirmede Defter Değerinin Artması: 391

6.1.2. Bir Gayrimenkulün, Stoklarda iken, Yatırım Amaçlı Gayrimenkul Olarak Sınıflandırılması:          391

6.2. Maliyet Modelinde: 392

6.2.1. Yatırım Amaçlı Bir Gayrimenkulün, Sahibi Tarafından Kullanılan Gayrimenkul Sınıfına Alınması:                392

7. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLERİN ELDEN ÇIKARILMASI:  393

8. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLERLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER: . 394

9. KOBİLERDE YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER:. 399

10. DİPNOTLAR: 399

(TFRS 5) SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE DURDURULAN FAALİYETLER 401

1. GENEL BİLGİLER:. 401

2. STANDART KAPSAMINA GİRMEYEN HUSUSLAR: 403

3. DURAN VARLIKLARIN VEYA ELDEN ÇIKARILACAK VARLIK GRUPLARININ SATIŞ VEYA ORTAKLARA DAĞITIM AMACIYLA ELDE TUTULAN OLARAK SINIFLANDIRILMASI: . 403

4. SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN VARLIK OLARAK SINIFLANDIRILAN DURAN VARLIKLARIN VEYA VARLIK GRUPLARININ ÖLÇÜMÜ (DEĞERLEMESİ):  404

5. SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN VARLIK OLARAK SINIFLANDIRILAN DURAN VARLIKLARIN VEYA VARLIK GRUPLARININ DEĞERLEMESİ İLE İLGİLİ ÖRNEK UYGULAMALAR: . 408

6. SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN VARLIK OLARAK SINIFLANDIRILAN DURAN VARLIKLARIN SATIŞ AMAÇLI OLARAK SINIFLANDIRILMASINA SON VERİLMESİ:. 418

7. DURDURULAN FAALİ YETER (KULLANIMDAN ÇEKİLEN DURAN VARLIKLAR): 420

8. SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE DURDURULAN FAALİYETLERLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:     421

9. KOBİLERDE SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE DURDURULAN FAALİYETLER:          423

10. DİPNOTLAR: 423

(TMS 23) BORÇLANMA MALİYETLERİ. 424

1. GENEL BİLGİLER:. 424

2. STANDART KAPSAMINA GİRMEYEN HUSUSLAR: 424

3. BORÇLANMA MALİYETLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ: 425

3.1. Özellikli Varlıkla İlgili Olmayan, Genel Amaçlı Kredilerin Borçlanma Maliyetlerinin Muhasebeleştirilmesi:      425

3.2. Özellikli Varlıkla İlgili Kredilerin Borçlanma Maliyetlerinin Muhasebeleştirilmesi:  431

3.2.1. Aktifleştirilecek Borçlanma Maliyetleri: 431

3.2.2. Aktifleştirme Oranı: 435

3.2.3. Özellikli Varlıkların Defter Değerinin Geri Kazanılabilir Tutarını Aşan Kısmı:. 438

3.2.4. Borçlanma Maliyetlerinin Özellikli Varlıkların Maliyetine Verilerek Aktifleştirilmesinin Başlama Zamanı:   440

3.2.5. Borçlanma Maliyetlerinin Özellikli Varlıkların Maliyetine Verilerek Aktifleştirilmesine Ara Verilmesi:         441

3.2.6. Borçlanma Maliyetlerinin Özellikli Varlıkların Maliyetine Verilerek Aktifleştirilmesine Son Verilmesi:         441

4. BORÇLANMA MALİYETLERİ İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:  442

5. KOBİLERDE BORÇLANMA MALİYETLERİ: . 446

6. DİPNOTLAR: 446

(TMS 21) KUR DEĞİŞİMİNİN ETKİLERİ 447

1. GENEL BİLGİLER:. 447

2. STANDART KAPSAMINA GİRMEYEN HUSUSLAR: 448

3. GEÇERLİ PARA BİRİMİNİN BELİRLENMESİ:. 448

4. YURTDIŞINDAKİ İŞLETMEYE YAPILAN NET YATIRIM:. 449

5. PARASAL VE PARASAL OLMAYAN KALEMLER: 450

6. STANDARDIN GEREKTİRDİĞİ YAKLAŞIM: 450

7. YABANCI PARALI İŞLEMLERİN GEÇERLİ PARA BİRİMİNDE RAPORLANMASI:. 451

7.1. İlk Muhasebeleştirme:. 451

7.2. Dönem sonunda (Bilanço Tarihinde) Değerlemesi: 451

8. KUR FARKLARININ MUHASEBELEŞTİRİLMESİ: 455

9. YABANCI PARALI, PARASAL VE PARASAL OLMAYAN HESAPLARIN DEĞERLEMESİNDE ÖZET BİLGİLER:              464

10. FİNANSAL TABLOLARDA KULLANILAN FARKLI PARA BİRİMİNE ÇEVİRİM:. 465

11. YURTDIŞINDAKİ İŞLETMENİN KISMEN VEYA TAMAMEN ELDEN ÇIKARILMASI:. 471

12. TÜM KUR FARKLARININ VERGİ ETKİLERİ:. 473

13. KUR DEĞİŞİMİNİN ETKİLERİ İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER: 476

14. KOBİLERDE KUR DEĞİŞİMİNİN ETKİLERİ:. 479

15. DİPNOTLAR: . 480

(TMS 10) RAPORLAMA DÖNEMİNDEN (BİLANÇO TARİHİNDEN) SONRAKİ OLAYLAR     481

1. GENEL BİLGİLER:. 481

2. FİNANSAL TABLOLARIN ONAY TARİHİ: 481

3. BİLANÇO TARİHİNDEN SONRA FİNANSAL TABLOLARDA DÜZELTME GEREKTİREN OLAYLAR:  482

4. BİLANÇO TARİHİNDEN SONRA FİNANSAL TABLOLARDA DÜZELTME GEREKTİRMEYEN OLAYLAR:          490

5. İŞLETMENİN SÜREKLİLİĞİ VARSAYIMININ GEÇERLİLİĞİNİ KAYBETMESİ: 491

6. TMS 10 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER: 491

7. KOBİLERDE RAPORLAMA DÖNEMİNDEN (BİLANÇO TARİHİNDEN) SONRAKİ OLAYLAR: 492

8. DİPNOTLAR: 492

(TMS 24) İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI. 493

1. GENEL BİLGİLER:. 493

2. İLİŞKİLİ TARAF KABUL EDİLEN KİŞİ VE İŞLETMELER:  496

3. İLİŞKİLİ TARAFLA YAPILMASI MUHTEMEL İŞLEMLER:. 496

4. VERGİ KANUNLARI AÇISINDAN İLİŞKİLİ TARAF:. 497

4.1. Kurumlar Vergisi Yönünden:. 497

4.1.1 Kurumlar Vergisi Kanunu’nda İlişkili Kişi İfadesi:  497

4.2. Gelir Vergisi Yönünden: 498

4.2.1. Gelir Vergisi Kanunu’nda İlişkili Kişi İfadesi:  498

4.2.2. Gelir Vergisi Kanunu Açısından Transfer Fiyatlandırması Sayılmayan İşlemler: 498

4.2.3. Gelir Vergisi Kanunu Açısından Transfer Fiyatlandırması Sayılacak İşlemler: 499

4.3. Transfer Fiyatlandırmasında Hazine Zararı Aranacak:. 499

5. TMS 24 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER: 500

6. KOBİLERDE İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI: . 501

7. DİPNOTLAR: 501

(TMS 27) BİREYSEL FİNANSAL TABLOLAR 503

1. GENEL BİLGİLER:. 503

2. ANA ORTAKLIĞIN KONSOLİDE FİNANSAL TABLO HAZIRLAMAK ZORUNDA OLMADIĞI HALLER:                504

3. İŞLETMENİN, İŞTİRAKTEKİ VEYA İŞ ORTAKLIĞINDAKİ YATIRIMINA ÖZKAYNAK YÖNTEMİNİ UYGULAMAK ZORUNDA OLMADIĞI HALLER:. 505

4. BİREYSEL FİNANSAL TABLOLAR: 505

5. BİREYSEL FİNANSAL TABLOLARIN HAZIRLANMASI: 506

6. BİREYSEL FİNANSAL TABLOLAR İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER: 507

7. KOBİLERDE BİREYSEL FİNANSAL TABLOLAR:. 509

8. DİPNOTLAR: 509

(TFRS 10) KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR 510

1. GENEL BİLGİLER:. 510

2. TFRS 10 STANDARDI KAPSAMI DIŞINDA KALAN İŞLEMLER: 512

3. KONSOLİDASYON KAVRAMI:. 513

4. YATIRIM YAPILAN İŞLETME ÜZERİNDE KONTROL:. 513

4.1. Yatırım Yapılan İşletme Üzerindeki Güç:. 514

4.2. Değişken Getirilere Maruz Kalmak veya Bu Getirilerde Hak Sahibi Olmak:. 515

4.3. Elde Edilecek Getirilerin Miktarını Etkileyebilmek İmkanına Sahip Olmak:  515

5. KONSOLİDASYON İŞLEMLERİ:. 515

5.1. Raporlama Tarihi: 515

5.2. Konsolide Finansal Tabloların Hazırlanması:. 516

6. ANA ORTAKLIĞIN BAĞLI ORTAKLIĞI ÜZERİNDEKİ KONTROLÜNÜ KAYBETMESİ:. 527

7. KOBİLERDE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR: 534

8. DİPNOTLAR: 534

(TMS 34) ARA DÖNEM FİNANSAL RAPORLAMA 538

1. GENEL BİLGİLER:. 538

2. ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARIN BİÇİM VE İÇERİĞİ:. 539

3. ARA DÖNEMDE SEÇİLMİŞ DİPNOT AÇIKLAMALARI, ÖNEMLİ OLAYLAR VE İŞLEMLER İLE TFRS’YE UYUMLULUĞUN AÇIKLANMASI:. 540

3.1. Seçilmiş Dipnotlar:. 540

3.2. Önemli Olaylar ve İşlemlerin Açıklanması: 541

3.3. TFRS’ye Uyumluluğun Açıklanması: 542

4. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNDA ARA DÖNEMLER: . 542

5. MUHASEBELEŞTİRME VE ÖLÇME:. 543

5.1. Yıllık Finansal Raporlama İle Aynı Muhasebe Politikalarının Uygulanması Mecburiyeti: 543

5.2. Mevsimsel, Dönemsel veya Arızi Gelirler:. 544

5.3. Yıl Boyunca Düzensiz Olarak Katlanılan Maliyetler:. 544

5.4. Muhasebeleştirme ve Ölçme İlkelerinin Uygulanması: 544

6. DAHA ÖNCE RAPORLANMIŞ ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARIN DÜZELTİLMESİ:. 544

7. TMS 34 STANDARDI İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:. 545

8. KOBİLERDE ARA DÖNEM FİNANSAL RAPORLAMA: . 546

(TMS 28) İŞTİRAKLERDEKİ VE İŞ ORTAKLIKLARINDAKİ YATIRIMLAR 547

1. GENEL BİLGİLER:. 547

2. ÖNEMLİ ETKİ: 548

3. İŞTİRAKLERDEKİ VE İŞ ORTAKLIKLARINDAKİ YATIRIMLARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ: 549

3.1. İştirakteki ve İş Ortaklığındaki Yatırımlara Özkaynak Yönteminin Uygulanmayacağı Haller: 549

3.1.1. Ana Ortaklığın Konsolide Finansal Tablo Hazırlamak Zorunda Olmaması:  549

3.1.2. İştirakteki ve İş Ortaklığındaki Yatırımlara Özkaynak Yönteminin Uygulanmayacağı Diğer Durumlar:         550

3.1.3. Özkaynak Yöntemi: 551

3.1.4. Özkaynak Yönteminin Uygulaması: 552

3.1.5. Değer Düşüklüğü Zararları:. 553

3.1.6 Özkaynak Yöntemi Örnek Uygulamaları:  554

3.1.6.1. İştiraklerle İlgili Örnek Uygulamalar: . 554

3.1.6.2. İş Ortaklıkları İle İlgili Örnek Uygulamalar:  562

3.1.6.3. Değer Düşüklüğü Zararı İle İlgili Örnek Uygulama: 566

3.1.7. Yatırımcı İşletme İle İştirakler ve İş Ortaklığı Arasındaki İşlemlerin Eleminasyonu: 567

4. SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN OLARAK SINIFLANDIRMA:. 571

5. ÖZKAYNAK YÖNTEMİ UYGULAMASININ BIRAKILMASI:. 572

6. İŞTİRAKLERDEKİ VE İŞ ORTAKLIKLARINDAKİ YATIRIMLAR İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER: 573

7. KOBİLERDE, İŞTİRAKLERDEKİ VE İŞ ORTAKLIKLARINDAKİ YATIRIMLAR: . 580

(TFRS 11) MÜŞTEREK ANLAŞMALAR 581

1. GENEL BİLGİLER:. 581

2. MÜŞTEREK ANLAŞMANIN ÖZELLİKLERİ:  583

2.1. Sözleşmeye Bağlı Bir Anlaşma:  583

2.2. Müşterek Kontrol: . 583

3. MÜŞTEREK ANLAŞMA TÜRLERİ: 585

3.1. Müşterek Faaliyetler (Ayrı Bir Finansal Yapı – İşletme -Gerektirmez): 585

3.1.1. Müşterek Faaliyetler İle İlgili Örnek Uygulamalar:. 588

3.2. İş Ortaklıkları (Ayrı Bir Finansal Yapı – İşletme – Gerektirir): 593

4. İŞ ORTAKLIKLARINDAKİ YATIRIMLARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ: (Bkz, TMS 28, 2011 Versiyonu)         595

4.1. Özkaynak Yöntemi:. 595

4.2. Özkaynak Yönteminin Uygulaması:. 596

4.3. Değer Düşüklüğü Zararları:. 597

4.4. Özkaynak Yönteminde İş Ortaklıkları İle İlgili Örnek Uygulamalar: . 598

5. İŞ ORTAKLIĞI İLE İŞ ORTAKLIĞI KATILIMCISI ARASINDAKİ İŞLEMLER: 603

6. ÖZKAYNAK YÖNTEMİ UYGULAMASININ BIRAKILMASI: (Bkz,TMS 28, 2011 Versiyonu)  607

7. MÜŞTEREK ANLAŞMALAR İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:. 608

8. KOBİLERDE MÜŞTEREK ANLAŞMALAR. 609

9. DİPNOTLAR: . 610

(TFRS 12) DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR 613

1. GENEL BİLGİLER:. 613

2. TFRS 12 STANDARDI KAPSAMI DIŞINDA KALAN İŞLEMLER: 615

3. DİĞER İŞLETMELERLE İLGİLİ DİPNOT AÇIKLAMALARI: 616

3.1. Bağlı Ortaklıklardaki Payların Açıklanması: 616

3.2. Müşterek Anlaşmalardaki ve İştiraklerdeki Payların Açıklanması:. 620

3.3. Konsolide Edilmeyen Yapılandırılmış İşletmelerdeki Payların Açıklanması: 622

4. TFRS 12 DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR STANDARDI İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:        623

(TMS 33) HİSSE BAŞINA KAZANÇ. 624

1. GENEL BİLGİLER:. 624

2. HİSSE BAŞINA KAZANÇ:. 625

3. KISMEN ÖDENMİŞ HİSSE SENETLERİ: 626

4. BEDELSİZ HİSSE SENEDİ VERİLMESİ: 627

5. YENİ HAKLAR İÇEREN İHRAÇ (RÜÇHAN HAKKI):. 628

6. İMTİYAZLI HİSSE SENETLERİ: 630

7. SULANDIRMANIN HİSSE BAŞINA KAZANCA ETKİSİ: . 630

8. HİSSE SENEDİ OPSİYONLARININ SULANDIRILMIŞ HİSSE BAŞINA KAZANÇ ÜZERİNE ETKİLERİ:               632

9. TMS 33 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER: 633

10. KOBİLERDE HİSSE BAŞINA KAZANÇ: 634

11. DİPNOTLAR: 634

(TFRS 3) İŞLETME BİRLEŞMELERİ 636

1. GENEL BİLGİLER:. 636

2. STANDART KAPSAMI DIŞINDA KALAN İŞLETME BİRLEŞMELERİ: 638

3. İŞLETME BİRLEŞMELERİNİN TANIMLANMASI:. 639

4. İŞLETME BİRLEŞMELERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ: 640

4.1. Edinen İşletmenin Belirlenmesi:. 640

4.2. Birleşme Tarihinin Belirlenmesi:. 642

4.3. Edinilen Tanımlanabilir Varlıkların, Üstlenilen Tanımlanabilir Borçların ve Kontrol Gücü Olmayan Payların (azınlık payları) Muhasebeleştirilmesi ve Ölçülmesi: 642

4.3.1. Ölçüm İlkesi: 644

4.3.2. Muhasebeleştirme ve Ölçüm İlkelerinin İstisnaları:. 645

4.3.2.1. Gelir Vergileri (kurumlar vergisi anlamında): 645

4.3.2.2. Çalışanlara Sağlanan Faydalar:  645

4.3.2.3. Tazminat Varlıkları: 645

4.3.2.4. Yeniden Edinilen Haklar:. 645

4.3.2.5. Hisse Bazlı Ödeme İşlemleri: . 646

4.3.2.6. Satış Amaçlı Elde Tutulan Varlıklar:. 646

4.4. Şerefiye veya Pazarlıklı Satın Alma Sonucunda Oluşabilecek Kazancın Muhasebeleştirilmesi ve Ölçülmesi:             646

4.4.1. Şerefiye’nin Muhasebeleştirilmesi ve Ölçülmesi: 646

4.4.2. Pazarlıklı Satın Alma Sonucunda Oluşabilecek Kazancın Muhasebeleştirilmesi ve Ölçülmesi:    647

4.5. Satın Alıma İlişkin Maliyetler ve Muhasebeleştirilmesi: 647

4.6. Aşamalı Olarak Gerçekleşen İşletme Birleşmesi (Basamaklı Alım):. 647

5. ÖLÇME DÖNEMİ:. 648

6. ÖRNEK UYGULAMALAR:. 648

7. VERGİ KANUNLARI AÇISINDAN ŞEREFİYE:. 666

8. TFRS 3 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER  667

9. KOBİLERDE İŞLETME BİRLEŞMELERİ: 668

10. DİPNOTLAR: 668

(TMS 19) ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR  671

1. GENEL BİLGİLER:. 671

2. STANDART KAPSAMI DIŞINDA KALAN İŞLEMLER: 674

3. ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ: 674

3.1. Çalışanlara Sağlanan Kısa Vadeli Faydaların Muhasebeleştirilmesi: 674

3.1.1. Kısa Vadeli Ücretli İzinlerin Muhasebeleştirilmesi: 675

3.1.2. Kâr Paylaşımı ve İkramiye Planlarının Muhasebeleştirilmesi: 675

3.2. Çalışma Dönemi Sonrası (İşten Ayrılma Sonrası) Sağlanan Faydaların Muhasebeleştirilmesi:    676

3.3. Çalışanlara Sağlanan Diğer Uzun Vadeli Faydaların Muhasebeleştirilmesi: . 678

3.4. İşten Çıkarma Tazminatlarının Muhasebeleştirilmesi:  679

4. AKTÜERYAL (Sigorta Riskleri ve İstatistiklere Dayanan) VARSAYIMLAR: . 680

5. KIDEM TAZMİNATININ HESAPLANMASI VE MUHASEBELEŞTİRİLMESİ: 681

5.1. Ertelenen Vergi Alacağının Hesaplanması:. 689

6. TMS 19 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER: 691

7. KOBİLERDE ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR: 693

8- DİPNOTLAR: 694

(TMS 11) İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ. 695

1. GENEL BİLGİLER:. 695

2. İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNİN BİRLEŞTİRİLMESİ VE BÖLÜMLENMESİ: 696

3. SÖZLEŞME GELİRLERİ: 697

3.1. Arızi Gelirler:. 698

4. SÖZLEŞME MALİYETLERİ:. 698

4.1. Sözleşmeyle Doğrudan İlişkili Maliyetler: 698

4.2. Genel Olarak Sözleşme Konusu İşle İlişkisi Kurulabilen ve Sözleşmeye Yüklenebilecek Maliyetler:            699

4.3. Sözleşme Hükümlerine Göre Özellikle Müşteriye Yüklenebilecek Olan Diğer Maliyetler: 700

5. SÖZLEŞME MALİYETLERİ DIŞINDA KALAN MALİYETLER: 700

6. SÖZLEŞME GELİR VE GİDERLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ:. 701

6.1. İnşaat Sözleşmesi Sonucunun Güvenilir Biçimde Tahmin Edilebilmesi: . 701

6.2. Tamamlanma Yüzdesi Yöntemi: 701

6.3. İnşaat Sözleşmesi Sonucunun Güvenilir Biçimde Tahmin Edilememesi (İnşaat Sözleşmesi Kesin Olarak Sonuçlanmamıştır):    719

6.3.1. İnşaat Sözleşmesi Sonucunun Güvenilir Biçimde Tahmin Edilmesini Engelleyen Belirsizliklerin Ortadan Kalkması:  721

6.4. Maliyet Artı Kâr Yöntemi:. 721

6.5. Tahminlerdeki Değişiklikler: 722

7. TMS 11 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER: 722

8. KOBİLERDE İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ:. 724

9- DİPNOTLAR: 724

(TFRS 6) MADEN KAYNAKLARININ ARAŞTIRILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ: 725

1. GENEL BİLGİLER:. 725

2. ARAŞTIRMA VE DEĞERLENDİRME VARLIKLARININ İLK MUHASEBELEŞTİRİLMESİ:  725

3. ARAŞTIRMA VE DEĞERLENDİRME VARLIKLARININ SINIFLANDIRILMASI: 726

4. ARAŞTIRMA VE DEĞERLENDİRME VARLIĞININ DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ TESTİ: . 727

5. ARAŞTIRMA VE DEĞERLENDİRME VARLIKLARININ İLK MUHASEBELEŞTİRİLME SONRASINDA ÖLÇÜMÜ:                727

6. ÖRNEKLER:. 732

7. TFRS 6 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER: 735

8. KOBİLERDE MADEN KAYNAKLARININ ARAŞTIRILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ:. 737

9. DİPNOTLAR: 737

(TMS 41) TARIMSAL FAALİYETLER 738

1. GENEL BİLGİLER:. 738

2. STANDART KAPSAMI DIŞINDA KALAN İŞLEMLER: 739

3. TARIMSAL FAALİYET:  739

4. MUHASEBELEŞTİRME VE ÖLÇÜM:  740

4.1. Canlı Varlıkların ve Canlı Varlıklardan Elde Edilen Tarımsal Ürünlerin Muhasebeleştirme Kriterleri:             740

4.2. Gerçeğe Uygun Değerin Güvenilir biçimde Ölçülememesi:  742

4.3. Duran Varlık Niteliğindeki Bir Canlı Varlığın Satış Amaçlı Olarak Sınıflandırılması:  742

4.4. Canlı Varlıkların ve Tarımsal Ürünlerin İlk Muhasebeleştirilmesindeki Kazanç ve Zararlar: 743

4.5. Hesap Planı İle İlgili Açıklamalar:  743

5. CANLI VARLIKLAR VE TARIMSAL ÜRÜNLERLE İLGİLİ ÖRNEK UYGULAMALAR: 745

6. DEVLET TEŞVİKLERİ:. 761

7. TMS 41 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER: 762

8. KOBİLERDE TARIMSAL FAALİYETLER: 763

9. DİPNOTLAR: 764

(TMS 20) DEVLET TEŞVİKLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ VE DEVLET YARDIMLARININ AÇIKLANMASI. 766

1. GENEL BİLGİLER:. 766

2. STANDART KAPSAMI DIŞINDA KALAN İŞLEMLER: 767

3. DEVLET YARDIMLARI: . 767

4. DEVLET TEŞVİKLERİ:. 767

4.1. Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi: . 767

4.1.1. Şartsız Teşvikler:. 768

4.1.2. Şartla Bağlı Teşvikler:. 771

4.1.2.1. Varlıklara İlişkin Teşvikler: 772

4.1.2.2. Gelire İlişkin Teşvikler: 775

4.2. Devlet Teşviklerinin Geri Ödenmesi: . 777

5- TMS 20 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER: 779

6- KOBİLERDE DEVLET TEŞVİKLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ VE DEVLET YARDIMLARININ AÇIKLANMASI:        781

7. DİPNOTLAR: 781

(TMS 29) YÜKSEK ENFLASYONLU EKONOMİLERDE FİNANSAL RAPORLAMA      782

1. GENEL BİLGİLER:. 782

2. FİNANSAL TABLOLARIN DÜZELTİLMESİ:. 782

3. TARİHİ MALİYET ESASINA GÖRE HAZIRLANMIŞ FİNANSAL TABLOLAR:  784

3.1. Bilanço: 784

3.2. Kapsamlı Gelir Tablosu: 786

3.3. Net Kâr Üzerindeki Kazanç Veya Kayıp (Net Parasal Pozisyon Kâr/Zararı: . 786

3.4. Nakit Akış Tablosu:. 787

4. CARİ MALİYET ESASINA GÖRE HAZIRLANMIŞ FİNANSAL TABLOLAR: . 787

4.1. Bilanço: 787

4.2. Kapsamlı Gelir Tablosu: 787

4.3. Net Kâr Üzerindeki Kazanç Veya Kayıp (Net Parasal Pozisyon Kâr/Zararı: . 787

5. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR:. 787

6. VERGİ KANUNLARI AÇISINDAN ENFLASYON DÜZELTMESİ:. 789

7. TMS 29 STANDARDI İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:  795

8. KOBİLERDE YÜKSEK ENFLASYONLU EKONOMİLERDE FİNANSAL RAPORLAMA  797

9. DİPNOTLAR: 797

(TFRS 2) HİSSE BAZLI ÖDEMELER . 798

1. GENEL BİLGİLER:. 798

2. TFRS 2 STANDARDI KAPSAMI DIŞINDA KALAN İŞLEMLER: 801

3. HİSSE BAZLI ÖDEMELERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ: 802

3.1. Özkaynaktan Karşılanan Hisse Bazlı Ödeme İşlemleri: 803

3.1.1. Genel Olarak:. 803

3.1.2. Hizmet Alınan İşlemler: 804

3.1.3. Özkaynağa Dayalı Finansal Araçların Gerçeğe Uygun Değerleri Referans Alınarak Ölçülen İşlemler:         804

3.1.3.1. İhraç Edilen Özkaynağa Dayalı Finansal Araçların Gerçeğe Uygun Değerlerinin Belirlenmesi:      804

3.1.3.2. Hakediş Koşullarının Değerlendirilmesi: 804

3.1.3.3. Hakediş Tarihi Sonrası: 805

3.1.4. Özkaynağa Dayalı Finansal Araçların Gerçeğe Uygun Değerinin Güvenilir Bir Şekilde Tahmin Edilememesi:            805

3.2. Nakit Olarak Ödenen Hisse Bazlı Ödeme İşlemleri: 806

3.3. Ödeme Yöntemini Seçme İmkanı Sağlayan, Nakit Alternatifli Hisse Bazlı Ödeme İşlemleri: 807

3.4. Grup İşletmeleri Arasında Gerçekleştirilen Hisse Bazlı Ödeme İşlemleri:. 808

4. TFRS 2 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER: 823

5. KOBİLERDE HİSSE BAZLI ÖDEMELER: 824

6. DİPNOTLAR: . 824

(TFRS 9- 2011 VERSİYONU) FİNANSAL ARAÇLAR 827

(TMS 39) FİNANSAL ARAÇLAR: MUHASEBELEŞTİRME VE ÖLÇME. 827

(TMS 32) FİNANSAL ARAÇLAR: SUNUM. 827

(TFRS 7) FİNANSAL ARAÇLAR: AÇIKLAMALAR. 827

1. GENEL BİLGİLER:. 827

2. STANDART KAPSAMI DIŞINDA KALAN İŞLEMLER: 832

3. FİNANSAL VARLIKLAR VE FİNANSAL BORÇLAR: 833

4. FİNANSAL VARLIKLARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ: . 836

4.1 Finansal Varlıkların Normal Yoldan Alım veya Satımı ve Muhasebe Politikasının Seçilmesi: 836

4.2. Finansal Varlıkların İlk Muhasebeleştirilmesi (Kaydı):. 837

4.2.1. Finansal Varlıkların İlk Muhasebeleştirilmesi (Kaydı) İle İlgili Örnek Uygulamalar: 839

4.3. Finansal Varlıkların İlk Kayıttan Sonra Muhasebeleştirilmesi:. 842

4.3.1. Finansal Varlıkların İlk Kayıttan Sonra Gerçeğe Uygun Değer İle Ölçümü:. 842

4.3.2. Finansal Varlıkların İlk Kayıttan Sonra İtfa Edilmiş Maliyeti İle Ölçümü:. 844

4.3.3. İtfa Edilmiş Maliyeti İle Ölçülen Finansal Varlıklarda Değer Düşüklüğü ve Tahsil Edilememe:     853

4.3.4. Finansal Varlıkların Bilanço Dışı Bırakılması: . 856

4.3.5. Finansal Varlıklarda Yeniden Sınıflama:  859

5. FİNANSAL BORÇLARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ:. 859

5.1. Finansal Borçların İlk Muhasebeleştirilmesi (Kaydı):. 859

5.2. Finansal Borçların İlk Kayıttan Sonra İtfa Edilmiş Maliyeti İle Muhasebeleştirilmesi: 861

5.2.1. Finansal Borçlarda İlk Kayıttan Sonra İstisnai Değerleme Ölçüleri: 866

5.2.2. Finansal Borçların Bilanço Dışı Bırakılması: 868

5.2.3. Finansal Borçlarda Yeniden Sınıflama:. 869

6. KAZANÇ VE KAYIPLAR: 869

7. ÖZKAYNAĞA DAYALI FİNANSAL ARAÇLAR: . 870

8. FAİZLER, TEMETTÜLER VE İHRAÇ MASRAFLARI:. 871

9. FİNANSAL VARLIK VE BORÇLARIN BİRBİRİNDEN MAHSUP EDİLMESİ (NETLEŞTİRİLMESİ): 872

10. BAZI VARLIK VE BORÇLARIN HESAP SEVİYESİNDE İNCELENMESİ:. 873

10.1 Varlık Hesaplarının İncelenmesi: 873

10.1.1. Kasa: 873

10.1.2. Alınan Çekler: 874

10.1.3. Bankalar: . 875

10.1.4. Alıcılar:. 876

10.1.5. Alacak Senetleri:. 876

10.1.6. Şüpheli Alacaklar:. 877

10.2 Borç Hesaplarının İncelenmesi: 877

10.2.1. Verilen Çekler:. 877

10.2.2. Banka Kredileri:. 878

10.2.3. Satıcılar:. 878

10.2.4. Borç Senetleri:. 879

11. KOBİ TFRS’DE FİNANSAL ARAÇLAR:. 879

12. DİPNOTLAR: . 880

12.1. Bilançoda Açıklanacak Dipnotlar: 880

12.2. Kapsamlı Gelir Tablosunda Açıklanacak Dipnotlar: 882

12.3. Diğer Açıklamalar:. 882

12.3.1. Muhasebe Politikasının Açıklanması:. 882

(TFRS 1) TÜRKİYE FİNANSAL RAPORLAMA STANDARTLARININ İLK UYGULAMASI     883

1. GENEL BİLGİLER:. 883

2. UFRS’YE GEÇİŞ İÇİN, “UFRS AÇILIŞ BİLANÇOSU” TARİHİNİN TESPİTİ VE DÜZENLENECEK FİNANSAL TABLOLAR:               883

3. MUHASEBE POLİTİKALARI: 884

4. GEÇİŞTE YAPILMASI GEREKEN ZORUNLU İŞLEMLER: 884

4.1. Standartlara Göre Bilançoya Alınması Zorunlu Olan Tüm Varlık ve Borçlar UFRS Açılış Bilançosuna Alınır:              884

4.2. Standartların Bilançoya Alınmasına İzin Vermediği Varlık ve Borçlar UFRS Açılış Bilançosuna Alınmaz:    884

4.3. UFRS’ye Geçmeden Önceki Muhasebe Sistemine Göre Sınıflandırılmış Olan Varlık, Borç ve Özkaynak Kalemleri, UFRS’ye Uygun Olarak UFRS Açılış Bilançosunda Yeniden Sınıflandırılır:. 884

4.4. UFRS Açılış Bilançosunda Yer Alan Tüm Varlık ve Borçlar Standartlara Göre Ölçülür (değerlendirilir):        885

4.5. Muhasebe Politikasındaki Değişiklik:. 885

5. GEÇİŞ SIRASINDA İŞLETME BİRLEŞMELERİ, İŞTİRAK YATIRIMLARI VE İŞ ORTAKLIKLARINDAKİ PAYLARIN DURUMU:          886

6. GEÇİŞ TARİHİNDE GERİYE DÖNÜK OLARAK YAPILACAK İŞLEMLER:. 888

7. GEÇİŞ TARİHİNDEN İTİBAREN İLERİYE YÖNELİK OLARAK YAPILACAK İŞLEMLER:. 888

8. UYGULANIP UYGULANMAMASI İŞLETMENİN TERCİHİNE BIRAKILMIŞ OLAN İŞLEMLER: 891

9. ÖRNEK UYGULAMA:. 899

10. KOBİ TFRS’NİN İLK UYGULAMASI (GEÇİŞ):. 960

10.1. Geçişte Yapılması Gereken Zorunlu İşlemler: 960

10.2. Geriye Dönük Olarak Değiştirilmeyecek İşlemler: 960

10.3. İleriye Dönük Olarak Uygulanacak İşlemler:. 961

10.4. Geçiş Dolayısıyla Getirilen Muafiyetler: 961

İKİNCİ BÖLÜM

VERGİ KANUNLARINA GÖRE YAPILAN KAYIT SONUÇLARININ, UFRS’YE UYGUN OLARAK RAPORLANMASI

1- MADDİ VE MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR 964

2- STOKLAR 964

3- HASILAT 972

u NAZIM HESAPLAR 976

u YARARLANILAN KAYNAKLAR 989